De dieetcoach: De afgelopen week las ik in de Libelle (nr. 30/2018) een artikel over hoge bloeddruk. In dit artikel van 1½ pagina stonden maar vijf regels over wat eraan te doen is. En ook nog de tip om, als het niet werkt, je door de huisarts medicatie voor te laten schrijven. Zeer teleurstellend wat mij betreft. Maar ook wat BMJ*-hoofdredacteur Fiona Godlee betreft.
Zij steekt haar mening niet onder stoelen of banken: we moeten leefstijlproblemen niet behandelen met medicijnen. Als voorbeeld noemt Godlee de nieuwe Amerikaanse richtlijnen voor hoge bloeddruk. Meer dan de helft van de volwassenen ouder dan 45 jaar zou met deze richtlijnen in aanmerking komen voor behandeling met medicijnen. Dit komt overeen met 70 miljoen mensen in de VS. En dat terwijl er met leefstijladviezen zoveel aan te doen is…
En dan zou het leefstijladvies dus niet zo beknopt moeten zijn als de zinnen die in de Libelle onder de kop Hoe krijg ik mijn bloeddruk onder controle staan: ”De eerste stap daarbij is een andere levensstijl. Probeer stress te vermijden, stop met roken, wees matig met alcohol en beweeg meer. Ook een gezond eetpatroon is belangrijk, met minder zout en verzadigde vetten en met meer fruit, groenten en gezonde vetten. Net als een gezond gewicht. Met deze maatregelen kunnen we een hoge bloeddruk trouwens ook helpen voorkomen”.
Alweer krijgt verzadigd vet de schuld. Maar wist u dat er bij insulineresistentie een hoge bloeddruk ontstaat? Door de insuline zelf, maar ook doordat de nieren de bloeddruk gaan verhogen. Insulineresistentie, waar ik in het vorige artikel al over schreef, is het verschijnsel dat onze lichaamscellen ongevoelig worden om glucose (=suiker) uit het bloed op te nemen. Hierdoor is er steeds meer insuline nodig om dit te doen. Insuline ontsteekt onze vaatwanden. Deze vernauwen zich, doordat LDL-cholesterol ernaartoe wordt gestuurd om de wand te repareren.
Hierdoor ontstaat ook een hoge bloeddruk. De artsen noemen dit “essentiële hypertensie”. Dit is een hoge bloeddruk waarvan de oorzaak niet bekend is. Maar volgens mij weten wij dat inmiddels wel. De insulineresistentie, het overgewicht van inmiddels meer dan de helft van de bevolking en niet te vergeten het gebruik van teveel zout, te weinig groenten, te weinig fruit en te weinig vis. Visolie werkt ontstekingsremmend in de vaatwanden, waardoor het negatieve effect van insuline iets kan worden verzacht. En dit effect is ook groot bij het eten van meer groenten.
Met het gemiddelde van 139 gram per dag halen we de aanbeveling van 250 gram per dag lang niet. Als we daar nu mee beginnen. En dan ook eens kritisch kijken naar onze suiker- en zoutinname. Dan hoeven de verzadigde vetten niet weer meteen de schuld te krijgen. Natuurlijk wel als zij uit de bewerkte producten van de voedingsindustrie komen.
Maar wees niet bang voor volle zuivelproducten, kaas en roomboter. Deze producten geven geen vaatschade of insulineresistentie. En, zoals Fiona Godlee al schreef, ook bij diabetes type 2 geeft gewichtsverlies betere bloedglucosewaarden, een lagere bloeddruk en betere cholesterolwaarden. Het werkt minstens net zo goed als de gangbare medicatie. En ook bij non-alcoholische leververvetting werkt leefstijlverbetering. Dit is een aandoening die naar schatting meer dan een kwart van de volwassenen treft en zelfs 90 procent van de mensen met overgewicht en diabetes type 2.
Nieuwe medicijnen tegen non-alcoholische leververvetting worden nu getest. “Maar het is allemaal leefstijl”, aldus Godlee. Pillen kunnen alleen maar de symptomen bestrijden en niet de oorzaak aanpakken. Godlee is vastberaden. Ze zegt: “Stop met de dingen doen die de oorzaak niet aanpakken. Pillen kunnen niet het antwoord zijn op ongezond leven.
Ze zijn bovendien duur en geven bijwerkingen. In plaats van de hele bevolking te medicaliseren, moeten we gaan investeren in een minder obesogene maatschappij en in preventie”. En ik sluit mij hier graag bij aan. Wilt u meer weten of aan de slag? Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, diëtist Libra, tel. 06-11276810 of mail naar irene@libra-dieetadvisering.nl. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio Harlingen).
* BMJ staat voor British Medical Journal.
