De gevelsteen die tien jaar geleden meeverhuisde met de RSG Simon Vestdijkvestiging van de Noorderbleek naar de nieuwbouw aan de IJsbaanweg in Franeker, krijgt opnieuw een ander plekje. Het Historisch Centrum Franeker (HCF) ontfermt zich over de steen uit 1728 met de deugdzame wijsheden voor gasten van de voormalige herberg It Paradyske aan De Tuinen.
It Paradyske, dat gebouwd is in 1616, was een van de vele kroegen die in trek waren bij de studenten van de universiteit van Franeker. Ongeveer 75 jaar na de sluiting van de universiteit in 1811 werd de herberg verbouwd en begon de steen aan zijn zwervend bestaan.
Gemeentepersoneel ontdekte hem pas vele jaren later onder een houten vloer van een woning die op de plaats van het café was gebouwd. Mogelijk omdat de steen altijd in een muur van een studentencafé had gezeten, kreeg hij toen een plekje in de toenmalige ULO aan de Zuiderkade, schuin tegenover het voormalige Paradyske. In de jaren zestig vertrok de school, dan onderdeel van RSG Simon Vestdijk, naar de Noorderbleek waar de gevelsteen naast de directiekamer werd ingemetseld.
Ruim tien jaar geleden verhuisde de Franeker school naar het huidige pand aan de IJsbaanweg. De ‘Noorderbleek’ werd gesloopt, maar niet voordat 500 reünisten ervoor hadden gezorgd dat de gevelsteen meeging naar de nieuwbouw. Tot vrijdag hing hij daar in een frame in de hal.
,,We zijn de school aan het moderniseren met frisse kleuren en visuals en willen ook de kantine en de hal aanpakken’’, vertelt locatiedirecteur Sydo de Jong van RSG Simon Vestdijk. ,,De gevelsteen is wat lastig in te passen in die kleurrijke plannen en we vinden eigenlijk ook dat hij een voor Franeker toegankelijker plek verdient. Toen we dat zo bespraken stelde Grytsje Groen, onze conciërge, voor om hem eventueel aan te bieden aan het HCF.’’
Bij het HCF werd het aanbod in dank aanvaard en meteen doorgespeeld naar Piet Postma, bestuurslid en vrijwilliger, maar ook de auteur van het boekje Gevelstenen in Franeker, een keihard bewijs van een rijk verleden. Daarin beschrijft hij zo’n 160 gevelstenen en -borden in de stad. Postma: ,,Wy binne hjir hiel bliid mei, in opstekker.’’
Vrijdagmiddag werd de steen van de muur geschroefd en voorzichtig naar de expositieruimte van het HCF in het stadhuis gebracht waar hij binnenkort is te bewonderen.
Postma is tevens lid van de door de Vrienden van Franeker in het leven geroepen Werkgroep Gevelstenen. In opdracht van gemeente Waadhoeke zoeken de leden momenteel naar een geschikte plek voor een twintigtal gevelstenen die nu nog in de kelder van Museum Martena liggen. Postma zal de werkgroep voorstellen om de steen van RSG Simon Vestdijk toe te voegen aan deze collectie.
De voorkeursoptie van de werkgroep is ze op te hangen aan een muur van de Academiekapel zodat ze altijd voor iedereen zichtbaar zijn. Een eventueel alternatief is de achtermuur van het stadhuis, bereikbaar via een poort aan het Noord.
