Canadian Trail Fryslân gelanceerd, ‘Vector of Memory’ onthuld. Op zaterdag 15 april was het precies 78 jaar geleden dat Canadese troepen Leeuwarden bevrijdden en daarmee grote delen van Friesland. Om de herinnering hieraan levend te houden en door te geven aan de volgende generaties werd die zaterdag in de Friese hoofdstad met een herdenkingsceremonie, de onthulling van een monument én de lancering van een lange-afstands-wandelroute stil gestaan bij ons leven in vrijheid.
In hun toespraken onderstreepten loco-burgemeester Nathalie Kramers (gemeente Leeuwarden), gedeputeerde Avine Fokkens-Kelder (Provincie Fryslân), vfonds voorzitter Matthieu Borsboom en Ed Kronenburg, voorzitter van de Stichting Liberation Route Europe het belang om aan het herdenken en vieren van onze vrijheid relevant en betekenisvol invulling te blijven geven. Met speciale aandacht voor de nieuwe en jongere generaties.
Een delegatie van de Royal Canadian Dragoons, in actieve en inactieve dienst, was getuige van de onthulling en adoptie van het monument, een ‘Vector of Memory’, door leerlingen van Openbare Basisschool IKC Aventurijn. Het betreft een monumentale markering op de ‘Canadian Trail’ Fryslân, een lange-afstandswandelroute door de provincie in het spoor van de Canadese bevrijders, waaronder de Dragoons. Hun bijdrage aan de bevrijding van Leeuwarden en Friesland wordt hier verteld.
Met de onthulling van deze ‘Vector of Memory’ maakt Friesland nu officieel deel uit van het internationale wandelnetwerk van de Liberation Route Europe, door de Raad van Europa erkend als Culturele Route. Meer dan 10.000 kilometer aan wandelroutes langs musea, monumenten, begraafplaatsen en andere plekken in heel Europa herinneren aan de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
De ‘Canadian Trail’ volgt het spoor van de Canadese bevrijders door Nederland. In Fryslân gaat het om 250 kilometer, van De Blesse in het zuiden tot aan Lauwersmeer in het noorden van de provincie. Tal van gebeurtenissen vertellen onderweg het rijk geschakeerde bevrijdingsverhaal van Friesland en de rol van de Canadezen hierin. Het is voor het eerst dat op een dergelijk actieve manier het bevrijdingsverhaal van Friesland toegankelijk wordt voor jong en oud.
60 verhalen, 90 locaties, 10 rondwandelingen
In totaal gaat het op deze lange-afstands-wandelroute om meer dan 60 verhalen, zichtbaar op meer dan 90 locaties in het Nederlands, Engels en Duits. Niet alleen het militaire verhaal komt voorbij vanuit verschillende perspectieven en thematieken, maar ook de betrokkenheid van het verzet bij de bevrijding, de collaboratie, onderduik, opvang evacués, inzet van geheim agenten en ervaringen van gewone burgers, zoals het verhaal van Abe Lenstra. Met elkaar vertellen deze verhalen de geschiedenis van de bevrijding van Friesland.
Aan het doorgaande routetraject is ook een tiental rondwandelingen verbonden, die als dag(deel)etappes te lopen zijn. De routeplanner op www.liberationroute.com en de app van de Liberation Route Europe tonen alle routes en de verhalen op de historische locaties onderweg. Hieronder ook enkele luisterverhalen. Met de routeplanner en app kunnen ook eigen wandelroutes worden uitgestippeld. Behalve met de app is de ‘Canadian Trail’ in Friesland ook te wandelen met het wandelknooppuntnetwerk van het ‘Wandelnetwerk Fryslân’. Verspreid over de hele route markeren kleine (vloer) en middelgrote (muur) ‘Vectors of Memory’, herdenkingstekens ontworpen door de Amerikaanse architect Libeskind, de belangrijke gebeurtenissen op de ‘Canadian Trail’.
Regionale samenwerking
De ‘Canadian Trail’ Fryslân met ‘Vectors of Memory’ is een initiatief van de Stichting Liberation Route Europe en bottom-up tot stand gekomen in samenwerking met het Fries Verzetsmuseum, historische verenigingen, musea, betrokken burgers, de toeristische marketingorganisaties, Recreatieschap Marrekrite en de historici Marre Sloots, Edwin Meinsma en Gosse Beerda. Het project is financieel ondersteund door Provincie Fryslân, FB Oranjewoud, Stichting Friesland 1940 – 1945, vfonds en de negen betrokken gemeenten op de route.
